Żelazo jest pierwiastkiem niezbędnym do prawidłowego funkcjonowania organizmu, obecnym w prawie wszystkich komórkach, w tym m.in. w dwóch najważniejszych białkach – hemoglobinie, biorącej udział w transporcie tlenu i mioglobinie, występującej w mięśniach i odgrywającej rolę w magazynowaniu tlenu.
Pierwiastek ten jest także składnikiem wielu enzymów i białek biorących udział w metabolizmie organizmu. Żelazo jest niezbędne do prawidłowego funkcjonowania ośrodkowego układu nerwowego.
Niedobór żelaza doprowadza do niedokrwistości charakteryzującej się bladością powłok skórnych, męczliwością, osłabieniem, zaburzeniami koncentracji, tachykardią oraz upośledzonym łaknieniem. Coraz więcej badań również wykazuje na związek niedoboru żelaza z pogorszeniem funkcji poznawczych dziecka i zaburzeń koncentracji, jak również z pogorszeniem wydolności fizycznej.
Nadmierne spożycie produktów zawierających żelazo może mieć również negatywne skutki, związane m.in. z upośledzonym wchłanianiem innych minerałów, np. miedzi. U dorosłych badania epidemiologiczne sugerują związek pomiędzy chorobami układu krążenia, a nadmiernym spożyciem żelaza.
Dr n. med. Katarzyna Bąk-Drabik
Katedra i Klinika Pediatrii w Zabrzu
Śląski Uniwersytet Medyczny w Katowicach